Indeks
Na przestrzeni dziejów zmieniało się spojrzenie psychologów na przyczyny rozmaitych ludzkich zachowań. Celem niniejszej mojej pracy jest przedstawienie dwóch, moim zdaniem, najciekawszych psychologicznych koncepcji ów problem rozwijających.
Skupię się zatem na klasycznej teorii Zygmunta Freuda opartej na psychoanalizie oraz na teorii Carla Rogersa, który reprezentował psychologię humanistyczną.
Zygmunt Freud urodził się w 1856 roku na Morawach. Studiował w Wiedniu medycynę, specjalizując się w neurologii i psychiatrii. W latach dziewięćdziesiątych XIX wieku rozwinął technikę leczenia histerii za pomocą swobodnej gry skojarzeń i osiągnął na tym polu znaczący sukcesy, a w każdym razie udawało mu się doprowadzać do remisji symptomów. W tym też czasie dokonał odkrycia podświadomości. Wielkość Freuda polega na tym, że bardzo dokładnie przemyślał ten fenomen, zanim zaczął wyjaśniać mechanizmy funkcjonowania ludzkiej psychiki zgodnie ze swoim rozumieniem. Ten uczony był w swoich czasach niezwykle kontrowersyjny, jego twierdzenia – których przedstawienie jest moim zamiarem – były szokujące dla ludzi z epoki wiktoriańskiej.
Zdaniem Freuda strukturę osobowości tworzą trzy główne systemy : id, ego, superego. Współdziałają one ze sobą tak ściśle, że rozdzielenie ich oddziaływań i określenie względnego wpływu każdego nich na zachowanie ludzkie jest niezwykle trudne. Zachowanie ludzkie jest prawie zawsze wytworem interakcji tych trzech systemów.
ID jest biologicznym komponentem osobowości. To system pierwotny, który jest jakby macicą, w której dochodzi do ukształtowania ego i superego. Id zawiera w sobie całe dziedziczne i wrodzone wyposażenie psychiczne, popędy, stanowi zbiornik energii, w którą zaopatruje pozostałe dwa systemy. Owa energia czerpana jest przez id z procesów fizjologicznych, fizjologicznych którą ten system pozostaje w ścisłym związku. Id nazywane jest „prawdziwą rzeczywistością psychiczną” ze względu na to, że reprezentuje świat subiektywnych doznań, nie posiada wiedzy o rzeczywistości obiektywnej. Zdarza się, ze mają miejsce przyrosty energii, które odczuwane są jako przykre stany napięcia. Gdy poziom napięcia w organizmie wzrasta, id działa w taki sposób, aby natychmiast to napięcie rozładować i przywrócić w organizmie przyjemny, to jest niski i stały, poziom energii. W takim wypadku mówimy, że id kieruje się zasadą przyjemności, która rozstrzyga czy dane doświadczenie jest przyjemne czy przykre.
Aby id mogło zrealizować swój cel ma do dyspozycji :
- czynności odruchowe – wrodzone i automatyczne reakcje, takie jak kichanie, które zwykle redukują napięcie natychmiast;
- proces pierwotny – usiłuje rozładować napięcie przez wytworzenie obrazu przedmiotu, który usunąłby to napięcie; takie halucynacyjne doznania noszą nazwę spełnienia pragnień; najlepszym przykładem procesu pierwotnego u ludzi zdrowych psychicznie jest marzenie senne, które zawsze stanowi spełnienie lub próbę spełnienia jakiegoś pragnienia.
EGO, czyli psychiczny komponent osobowości, tworzy się, ponieważ zaspokojenie potrzeb organizmu wymaga stosownych działań w obiektywnym, rzeczywistym świecie. Dana osoba musi się nauczyć odróżniać wyobrażenie od rzeczywistego spostrzeżenia przedmiotu, który istnieje realnie w świecie zewnętrznym. Po dokonaniu tego decydującego rozróżnienia konieczne jest następnie przekształcenie wyobrażenia w spostrzeżenie ( dana osoba porównuje wyobrażenie np. pokarmu z widokiem lub zapachem pożywienia odbieranym przez zmysły). Ego zatem odróżnia to, co w umyśle od tego co w świecie zewnętrznym.
Ego podporządkowane jest zasadzie rzeczywistości i działa za pośrednictwem procesu wtórnego.
Skupię się zatem na klasycznej teorii Zygmunta Freuda opartej na psychoanalizie oraz na teorii Carla Rogersa, który reprezentował psychologię humanistyczną.
Zygmunt Freud urodził się w 1856 roku na Morawach. Studiował w Wiedniu medycynę, specjalizując się w neurologii i psychiatrii. W latach dziewięćdziesiątych XIX wieku rozwinął technikę leczenia histerii za pomocą swobodnej gry skojarzeń i osiągnął na tym polu znaczący sukcesy, a w każdym razie udawało mu się doprowadzać do remisji symptomów. W tym też czasie dokonał odkrycia podświadomości. Wielkość Freuda polega na tym, że bardzo dokładnie przemyślał ten fenomen, zanim zaczął wyjaśniać mechanizmy funkcjonowania ludzkiej psychiki zgodnie ze swoim rozumieniem. Ten uczony był w swoich czasach niezwykle kontrowersyjny, jego twierdzenia – których przedstawienie jest moim zamiarem – były szokujące dla ludzi z epoki wiktoriańskiej.
Zdaniem Freuda strukturę osobowości tworzą trzy główne systemy : id, ego, superego. Współdziałają one ze sobą tak ściśle, że rozdzielenie ich oddziaływań i określenie względnego wpływu każdego nich na zachowanie ludzkie jest niezwykle trudne. Zachowanie ludzkie jest prawie zawsze wytworem interakcji tych trzech systemów.
ID jest biologicznym komponentem osobowości. To system pierwotny, który jest jakby macicą, w której dochodzi do ukształtowania ego i superego. Id zawiera w sobie całe dziedziczne i wrodzone wyposażenie psychiczne, popędy, stanowi zbiornik energii, w którą zaopatruje pozostałe dwa systemy. Owa energia czerpana jest przez id z procesów fizjologicznych, fizjologicznych którą ten system pozostaje w ścisłym związku. Id nazywane jest „prawdziwą rzeczywistością psychiczną” ze względu na to, że reprezentuje świat subiektywnych doznań, nie posiada wiedzy o rzeczywistości obiektywnej. Zdarza się, ze mają miejsce przyrosty energii, które odczuwane są jako przykre stany napięcia. Gdy poziom napięcia w organizmie wzrasta, id działa w taki sposób, aby natychmiast to napięcie rozładować i przywrócić w organizmie przyjemny, to jest niski i stały, poziom energii. W takim wypadku mówimy, że id kieruje się zasadą przyjemności, która rozstrzyga czy dane doświadczenie jest przyjemne czy przykre.
Aby id mogło zrealizować swój cel ma do dyspozycji :
- czynności odruchowe – wrodzone i automatyczne reakcje, takie jak kichanie, które zwykle redukują napięcie natychmiast;
- proces pierwotny – usiłuje rozładować napięcie przez wytworzenie obrazu przedmiotu, który usunąłby to napięcie; takie halucynacyjne doznania noszą nazwę spełnienia pragnień; najlepszym przykładem procesu pierwotnego u ludzi zdrowych psychicznie jest marzenie senne, które zawsze stanowi spełnienie lub próbę spełnienia jakiegoś pragnienia.
EGO, czyli psychiczny komponent osobowości, tworzy się, ponieważ zaspokojenie potrzeb organizmu wymaga stosownych działań w obiektywnym, rzeczywistym świecie. Dana osoba musi się nauczyć odróżniać wyobrażenie od rzeczywistego spostrzeżenia przedmiotu, który istnieje realnie w świecie zewnętrznym. Po dokonaniu tego decydującego rozróżnienia konieczne jest następnie przekształcenie wyobrażenia w spostrzeżenie ( dana osoba porównuje wyobrażenie np. pokarmu z widokiem lub zapachem pożywienia odbieranym przez zmysły). Ego zatem odróżnia to, co w umyśle od tego co w świecie zewnętrznym.
Ego podporządkowane jest zasadzie rzeczywistości i działa za pośrednictwem procesu wtórnego.
