Indeks
Wielu badaczy tego zagadnienia uważa, że: „ Jeżeli istnieje zbieżność postaw partnerów interakcji, to z dużym prawdopodobieństwem można twierdzić, że ich wzajemne postawy będą wobec siebie pozytywne i odwrotnie.” Otóż relacje rodzice – młodzież nie zawsze są przykładem zgodności między partnerami interakcji.
Rodzice w swych działaniach wychowawczych skłaniają się na ogół bardziej lub mniej świadomie ku systemowi opartemu na autonomii lub konformizmie. Autonomia rozumiana jest jako samokierowanie, samostanowienie. Cechuje ją nastawienie na kreatywność, elastyczność i odpowiedzialność. System wychowawczy oparty na konformizmie ceni zewnętrzne autorytety, kształtuje postawy zgody z obowiązującymi normami, wzorami, wartościami i poglądami.
W procesie wychowania rodzice wchodzą w długotrwałą interakcję z dziećmi stosując wzmocnienia pozytywne i negatywne w celu uzyskania określonych skutków wychowawczych. Udowodniono, iż silne kary skutkują w sposób bezpośredni i krótkotrwały, a silne nagrody powodują zmiany jakościowe i bardziej trwałe. Dotyczy to także okresu adolescencji.
Rodzice lepiej wykształceni, o wyższej pozycji społeczno – ekonomicznej, mieszkający w dużych miastach bardziej cenią sobie wartości związane z autonomią. Konsekwencją tego jest stosowanie przez nich w interakcji z dziećmi systemu silnych wzmocnień pozytywnych i słabych wzmocnień negatywnych. Nagradzają samokierowanie i indywidualizm działania, natomiast nisko cenią współpracę w grupie. Szczególnie dotyczy to tzw. rodzin nuklearnych z ośrodków wielkomiejskich, będących przeciwieństwem rodzin wielopokoleniowych. Interakcje rodziców z dziećmi następują tu często skupiając się na dzieciach, lecz jednocześnie oddzielając je od społeczeństwa. Konflikt może pojawić się na skutek zderzenia dwóch sprzeczności – nadmiernej kontroli rodziców i uświadamianej sobie przez dziecko potrzeby przebywania w grupie rówieśniczej. Nadmierne egzekwowanie przez rodziców ich oczekiwań na sukces ze strony dorastającego dziecka może doprowadzić je do poczucia niemożności odnalezienia własnej tożsamości.
Rodzice preferujący konformizm jako koncepcję wychowawczą wywodzą się zazwyczaj ze środowisk gorzej wykształconych, niżej uposażonych, wiejskich lub małomiasteczkowych. W interakcjach z dziećmi kładą przeważnie nacisk na posłuszeństwo wobec obowiązujących norm i wartości, uczą szacunku dla autorytetów i tradycji. W ich mniemaniu daje to ich dzieciom gwarancję bezpieczeństwa egzystencjalnego. Konflikt pojawia się wtedy, gdy młody człowiek nie zgadza się z obraną przez rodziców linią wychowawczą. Odczuwa chęć odnalezienia własnego obrazu świata i w związku z tym musi odrzucić poglądy rodziców jako nietrafne i zbudować własny system przekonań, norm i wartości.
Rodzice w swych działaniach wychowawczych skłaniają się na ogół bardziej lub mniej świadomie ku systemowi opartemu na autonomii lub konformizmie. Autonomia rozumiana jest jako samokierowanie, samostanowienie. Cechuje ją nastawienie na kreatywność, elastyczność i odpowiedzialność. System wychowawczy oparty na konformizmie ceni zewnętrzne autorytety, kształtuje postawy zgody z obowiązującymi normami, wzorami, wartościami i poglądami.
W procesie wychowania rodzice wchodzą w długotrwałą interakcję z dziećmi stosując wzmocnienia pozytywne i negatywne w celu uzyskania określonych skutków wychowawczych. Udowodniono, iż silne kary skutkują w sposób bezpośredni i krótkotrwały, a silne nagrody powodują zmiany jakościowe i bardziej trwałe. Dotyczy to także okresu adolescencji.
Rodzice lepiej wykształceni, o wyższej pozycji społeczno – ekonomicznej, mieszkający w dużych miastach bardziej cenią sobie wartości związane z autonomią. Konsekwencją tego jest stosowanie przez nich w interakcji z dziećmi systemu silnych wzmocnień pozytywnych i słabych wzmocnień negatywnych. Nagradzają samokierowanie i indywidualizm działania, natomiast nisko cenią współpracę w grupie. Szczególnie dotyczy to tzw. rodzin nuklearnych z ośrodków wielkomiejskich, będących przeciwieństwem rodzin wielopokoleniowych. Interakcje rodziców z dziećmi następują tu często skupiając się na dzieciach, lecz jednocześnie oddzielając je od społeczeństwa. Konflikt może pojawić się na skutek zderzenia dwóch sprzeczności – nadmiernej kontroli rodziców i uświadamianej sobie przez dziecko potrzeby przebywania w grupie rówieśniczej. Nadmierne egzekwowanie przez rodziców ich oczekiwań na sukces ze strony dorastającego dziecka może doprowadzić je do poczucia niemożności odnalezienia własnej tożsamości.
Rodzice preferujący konformizm jako koncepcję wychowawczą wywodzą się zazwyczaj ze środowisk gorzej wykształconych, niżej uposażonych, wiejskich lub małomiasteczkowych. W interakcjach z dziećmi kładą przeważnie nacisk na posłuszeństwo wobec obowiązujących norm i wartości, uczą szacunku dla autorytetów i tradycji. W ich mniemaniu daje to ich dzieciom gwarancję bezpieczeństwa egzystencjalnego. Konflikt pojawia się wtedy, gdy młody człowiek nie zgadza się z obraną przez rodziców linią wychowawczą. Odczuwa chęć odnalezienia własnego obrazu świata i w związku z tym musi odrzucić poglądy rodziców jako nietrafne i zbudować własny system przekonań, norm i wartości.
